Umowa konsumencka zawarta na odległość

Autor: Monika Jachymska

Przedsiębiorca poza tradycyjnym sposobem zawierania umów z konsumentem może też zawierać z nim umowy za pomocą środków porozumiewania się na odległość. Przykładami tego typu umów są umowy zawarta przez telefon czy Internet.

Kiedy umowa zawarta jest na odległość

Definicję umowy zawartej na odległość wskazuje art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 30 maja 2014 roku o prawach konsumenta. Dla zakwalifikowania konkretnej umowy do typu umów zawieranych na odległość konieczne jest, by w trakcie dokonywania czynności strony znajdowały się fizycznie w różnych miejscach oraz korzystały wyłącznie ze środka porozumiewania na odległości do zawarcia umowy włącznie. Ponadto umowa taka musi być zawarta w ramach zorganizowanego systemu zawierania umów. Powyższe przesłanki muszą być spełnione łącznie. Katalog środków porozumiewania na odległość można przykładowo podzielić na:

1. Środki komunikacji telefonicznej – np. telefon, telefaks, wizjofon;
2. środki komunikacji elektronicznej – np. poczta elektroniczna;
3. Środki komunikacji telewizyjnej – np. wideoteks, telewizja;
4. Media drukowane – np. katalogi.

Obowiązki informacyjne przedsiębiorcy

Przedsiębiorca inicjując kontakt z konsumenta w celu zawarcia umowy, a najpóźniej w chwili wyrażenia przez konsumenta zgody na zawarcie umowy na odległość, musi jednoznacznie, w sposób czytelny dla przeciętnego konsumenta, prostym językiem poinformować drugą stronę o:

1. głównych cechach świadczenia, uwzględniając przy tym przedmiot świadczenia i sposób porozumiewania się z konsumentem;
2. danych, które identyfikują przedsiębiorcę (firma, organ rejestrujący przedsiębiorcę, numer pod którym przedsiębiorca jest zarejestrowany);
3. danych kontaktowe przedsiębiorcy (adres, poczta elektroniczna, numer telefonu lub faksu);
4. adresie składnia reklamacji, gdy jest inny niż adres przedsiębiorcy;
5. łącznej kwocie lub wynagrodzeniu za świadczenie, w tym z podatkami;
6. koszach, które wiążą się z korzystania ze środków porozumiewania na odległość w celu zawarcia umowy, gdy są one wyższe niż te stosowane zazwyczaj za korzystanie z tego środka;
7. sposobie i terminie zapłaty za świadczenie;
8. sposobie i terminie spełnienia świadczenia przez przedsiębiorcę, jak również procedurze rozpatrywania przez niego reklamacji;
9. sposobie i terminie odstąpienia od umowy oraz wzorze formularza odstąpienia od umowy;
10. kosztach zwrotu rzeczy, gdy konsument odstąpi od umowy, w tym kosztach zwrotu rzeczy, które nie mogą być odesłane pocztą;
11. 11.pokryciu prze konsumenta kosztów świadczenia spełnionego do momentu odstąpienia od umowy;
12. braku możliwości odstąpienia konsumenta od umowy, jeżeli zachodzi taka okoliczność;
13. obowiązku dostarczenia niewadliwego rzeczy przez przedsiębiorcę.
14. gwarancji i usług posprzedażnych – ich treści, sposobie realizacji;
15. kodeksie dobrych praktyk;
16. czasie trwania umowy oraz sposobach i przesłankach jej wypowiedzenia;
17. najkrótszym czasie trwania zobowiązania konsumenta jaki wynika z umowy;
18. wysokości, sposobie złożenia kaucji albo udzielenie innych gwarancji finansowych, ciążących na konsumencie, gdy przedsiębiorca wystąpi z żądaniem;
19. funkcjonalności treści cyfrowych oraz środkach technicznych ich ochrony;
20. znaczących interoperacyjnościach treści cyfrowych ze sprzętem komputerowym i oprogramowaniem, o których przedsiębiorca wie lub powinien wiedzieć;
21. skorzystaniu z pozasądowych sposobów rozpatrywania reklamacji i dochodzenia roszczeń, zasadach dostępu do tych procedur.

Powyższe obowiązki formułuje art. 12 ustawy o prawach konsumenta. Powyższe informacje stanowią integralną część umowy zawieranej przez przedsiębiorcę z konsumentem na odległość. Mogą być zmienione wyłącznie za wyraźnym porozumieniem stron.

Potwierdzenie umowy na trwałym nośniku

Przedsiębiorca zawierając umowę na odległość jest zobowiązany potwierdzić ją, dostarczając konsumentowi na trwałym nośniku np. w formie papierowej, płycie CD, wiadomości e-mail warunki umowy. Najpóźniej musi to nastąpić w chwili doręczenia rzeczy lub rozpoczęcia świadczenia usługi. W przypadku, gdy umowa zawierana jest przez telefon, umowa musi być również przesłana do konsumenta na trwałym nośniku, zaś oświadczenie konsumenta złożone przez telefon będzie skuteczne, jeżeli potwierdzi on fakt zawarcia umowy na trwały nośniku po otrzymaniu potwierdzenia od przedsiębiorcy. W związku z powyższym umowa nie może zostać zawarta tylko na podstawie rozmowy telefonicznej. Konieczna jest wymiana między stronami oświadczeń woli na trwałych nośnikach. Bez spełnienia tego warunku uznaje się, że umowa nie została skutecznie zawarta.

Prawo odstąpienia od umowy

Zgodnie z art. 27 ustawy o prawach konsumenta, konsument ma możliwość w ciągu 14 dnia od dnia zawarcia umowy na odległość odstąpić od niej bez podawania jakiejkolwiek przyczyny. Przysługuje mu bowiem tzw. prawo do namysłu. Termin ten wydłuża się o 12 miesięcy, jeżeli konsument nie został poinformowany o powyższej możliwości przez przedsiębiorcę. Konsument chcąc odstąpić od umowy, powinien złożyć przedsiębiorcy przed upływem powyższych terminów stosowne oświadczenie na piśmie lub drogą elektroniczną. W tej sytuacji umowa uznawana jest za niezawartą i strony zobowiązane sązwrócić sobie wszystko, co od siebie otrzymały w związku z zawieraniem umowy na odległość.