10 najczęstszych klauzul abuzywnych w umowach kredytowych

Autor: admin

Praktyka prawnicza pokazuje, że wiele z umów kredytowych zawiera klauzule abuzywne, czyli postanowienia niedozwolone, które naruszają interesy konsumenta. Takie zapisy mogą mieć poważne konsekwencje - prowadzić do zawyżonych rat, nieprzejrzystych rozliczeń, a nawet do niemożności oszacowania całkowitego kosztu kredytu.

Problem klauzul abuzywnych dotyczy w szczególności kredytów walutowych, takich jak kredyty frankowe, w których banki przez lata stosowały niejasne mechanizmy przeliczania kursów czy dowolnie ustalały wysokość zobowiązania. Jednak klauzule abuzywne pojawiają się również w kredytach złotówkowych i konsumenckich – zarówno tych hipotecznych, jak i gotówkowych. Warto zatem wiedzieć, na co zwrócić uwagę analizując treść swojej umowy i w jakich przypadkach dochodzić swoich praw.

Przykłady klauzul abuzywnych

Klauzule abuzywne to postanowienia umowne, które naruszają interesy konsumenta i nie były z nim indywidualnie uzgadniane. W kontekście umów kredytowych najczęściej napotykamy klauzule abuzywne dotyczące:

• ustalania kursu walut – bank zastrzega sobie prawo do ustalania kursu kupna i sprzedaży waluty według własnych tabel, co powoduje jednostronne kształtowanie wysokości rat,

• nieprecyzyjnych klauzul indeksacyjnych, które pozwalają bankowi na przeliczanie wartości kredytu lub raty według nieokreślonego mechanizmu, w efekcie czego kredytobiorca nie wie, ile finalnie wynosi jego zadłużenie,

• zbyt ogólnych zapisów dotyczących zmienności oprocentowania - zapisy przewidują zmianę oprocentowania „w przypadku zmiany warunków rynkowych”, ale nie wskazują konkretnych wskaźników czy mechanizmów ich ustalania,

• możliwości dowolnej zmiany warunków umowy przez bank, w tym wysokości opłat, warunków wypowiedzenia lub zasad waloryzacji.

Takie postanowienia były i są uznawane przez sądy za niedozwolone klauzule umowne, które nie wywołują skutków prawnych wobec konsumenta. Ich obecność może być podstawą do dochodzenia roszczeń – w tym nawet do unieważnienia całej umowy kredytowej, zwłaszcza w sprawach frankowych.

Jakie są konsekwencje uznania klauzuli za abuzywną?

Uznanie postanowienia umownego za klauzulę abuzywną (czyli niedozwoloną) niesie ze sobą poważne skutki prawne dla kredytodawcy i konkretne korzyści dla konsumenta. Podstawowa zasada, wynikająca z art. 385 Kodeksu cywilnego, brzmi jasno: postanowienie abuzywne nie wiąże konsumenta, a umowa pozostaje w mocy w pozostałym zakresie – o ile jest to możliwe.

Najważniejsze konsekwencje uznania klauzuli za abuzywną to:

• brak skuteczności zapisu – jeśli klauzula zostanie uznana za abuzywną, traktuje się ją tak, jakby nigdy nie została zawarta,

• podstawa do unieważnienia całej umowy kredytu – szczególnie w tzw. sprawach frankowych niedozwolone klauzule mają charakter kluczowy dla funkcjonowania całej umowy, tym samym stanowiąc podstawę do jej unieważnienia,

• zwrot nadpłat i nadmiernie pobranych opłat – jeśli na podstawie klauzuli abuzywnej bank naliczał klientowi zawyżone raty, ukryte opłaty, niejasne prowizje lub dowolnie przeliczał saldo kredytu – konsument może dochodzić zwrotu nadpłaconych kwot.

Kancelaria Prawna Radcy Prawnego Adam Saj - https://adamsaj.pl/ specjalizuje się w obsłudze spraw frankowych. Jeśli podejrzewasz, że Twoja umowa kredytowa zawiera klauzule abuzywne, zapraszamy do kontaktu.